Friday, August 01, 2008

VIDA KOLONBA

VIDA KOLONBA

Kuma ku mundu se non ka-po sa bwadu da pletu?

Non ska-sufli ka-tlaba ka-fe nogoxo ku kolonba, ka-dinen djelu ku olo ku petloli, maji axen me tela non sa de pobli, nga be nge ku kala fisadu so, se kwa di kume, yo nge pobli-pobli so, ku anzu ka-padise de, ku maxibin ka-fla vonvon...


Nge ku sa liba ka-manda ni povo na mese sebe di povo fa. A ka-be nen ka-subli avyon ka-ba tela ka-fada povo kuma a ska-ba golo djelu ku kume pa a po manda ni vapo da povo. Maji ola a ka-fo nen xitu se ku djelu ku a plesa ni jibela, a ka-pe ni otlo tela di kolonba pa a po kopla kwa ku nen mese pa a fe luxu ku e. Povo ka-sa ka-be nen nge "godo" - ngandu, ladlon ku a toka fisa ni kadja zuga sabi buta - ka-fla «awo!... nen nge se soku te sotxi!... nen nge se soku Desu koye pa te kwa, vive dinen bon vida nen...».


Non sebe kuma yo kolonba ka-te djelu pa e kume bila de godo, te bega nglandji - a ka-ba ple sende toia bila bega se balili-, y xi kume ku a te sa montxi a ka-zuga kume se buta o a ka-da kume fogo xi e soveza na bende fa. Nen ka-te djelu maxi doke pletu punda mofala xi a ba tela pletu a ka-kopla olo ni mon non xintoson, maji ola a ka-bluguna ba tela dinen olo se ka-vale yo djelu - ku ka-da pa nge na bila tlaba ni vida de maxi fa, ku ka-da pa e kopla avyon, vapo, fe menmen ke, paxa loja mundu ntelu. Pletu ku ka-tufu tloku (minda di kwa ku e ka-futa ku toka yo nge) pe jibela, e ka-kole tom avyon ba ligi unwa kwa ku ka-kuxta yo djelu bi ku e y ixi ku e sebe kuma a ka-ba pya ola e ka-xiga tela non - kwa pa e fe poji musa kuma e sa nge maxi doke otlo.



Yo dinen na ka-mundja ni tela non me fa, sela ola a ka-mese tom pode pa a tason bila fe nogoxo di dana tela non buta. Maji sela povo sebe kuma ola a ka-sa ka-nda ni nglentu nen karu se, o a ka-fe menmen ke pa a ta ne xa di kwa, sa djelu di yo nge ku na te kwa pa e kume fa soku kopla. Sela povo sebe kuma tudu kwa ku nen te ku djelu ku a ka-sa ka-fe poji ku e, ka-ngana nen mina nova ka-va kadela sa djelu ku toka nge ku ska-pasa mixidaji ni San Tome ku Ie.

Tudu non sebe kuma yo dinen nge se na nanse ku nen kwa se fa y a na tlaba pa a nganya djelu di kopla tudu nen kwa se pa plesu ku nen kwa se ka-vale fa. Sososo sa nen nge se ku ta ni we kwa povo ku xe, ku otlo-otlo ku sa ni tela non ka-manda ku te ma fe, ku ka-manda boka da mali povo pobli, ku ka-da mali di tela non ola a ka-sa we di kolonba, a toka dinen ku budu ola a ka-sa ka-vala ni karu. Nen nge pobli ku a ka-fe poko de toka te inen mala pe ome di xtlada zo zuga budu ante ola ku a ka-be kuma kabesa na bila sa bwa di fe nge mali fa...


Punda pa nen kolonba te djelu di vive bon vida nen bila liku, sela non pletu bila pobli pasa mixidaji, fika se djelu di kopla mindjan ku kwa kume. Y pa tela kolonba te bon ke, bon karu, pe nen mina nen ni xkola ka-xtuda ku livlu, lete ku npon, bon lopa, tudu dja, sela pletu dinen olo ku petloli. Punda mo nfla, pletu (ngandu) ka-fika ku "1000" pa kolonba po fika ku "1000000", sososo e na ka-po te modu di povo txoko po vive ni mundu se fa!



Tudu kwa ku ska-pasa ku pletu en... sa punda nge ku sa we di kwa non te ma fe pasa! Kolonba ten ku te ma kloson ku na ka-pota ku nadaxi xi e na sa djelu di bila bega nen godo fa, ku djelu pa a po tason konta ante ola a ka-mole, nen na mese sebe fa. Zo ola nen ngadu se ka-ba paxa ku kala nen ka-ko demono, nen kolonba ka-bili poto saminen pa a po tason tom unwa kopu vin da kebla...

Povo pletu ka-sa ka-mole de ni xipitali, anzu ka-fika ni ke o ba xkola ku fomi ni bega, maxibin na te xtluvisu fa. Ngandu ka-golo tudu modu (e po mata manu de pletu, mo yo dinen ka-fe ola a ka-futa djelu ba pe ni tela kolonba) pa a te vida di kolonba, elemanda ku tela non na ka-ba we fa.



Kolonba ten, ola e na ka-be modu di bila liku ni tela de fa, ka-bluguna ku unwa mon ni we y otlo ni tlaxi ba tela pletu ba "tlaba" djelu (klaga olo pe avyon o vapo, ola pletu ka-sa ka-dumini - punda ne kamya ku olo sa ne gwadadu pletu na ka-sebe fa...) ku pletu ka-tlaba dinen mo kaso-xinja. Zo ola a ka-ba tela dinen ku yo djelu ni jibela, ku bega maxi godo antawo, ku a ka-xiga ala, a ka-volo tudu non sama nomi...


Kwa mundu na ka-po be so fa!
Iyemanja ka-zuda non!
Ante dja se!

No comments: